Je kent ze wel… de mensen om je heen, in je werk of in je privé leven die worstelen met een burn out. Opgebrand, uitgeblust en helemaal op. Met lege ogen of juist met veel tranen vertellen ze je dat het niet langer zo kan. Ze zijn moe, zichzelf kwijt en kunnen niet verder meedraaien in hun werk en alle verwachtingen die daarbij horen.

Het is als buitenstaander soms moeilijk te begrijpen wat iemand met een burn out meemaakt; “Hoezo te veel? Iedereen heeft het druk! Die persoon is gewoon zwak”. Het tegendeel is echter waar. Mensen met een burn out zijn veel te lang sterk geweest. Ze gaan over hun grenzen heen om aan alle verwachtingen te voldoen. Ze zijn er vaak ook heel goed in om het iedereen naar de zin te maken. Het ervaren en erkennen dat het niet meer lukt gaat vaak gepaard met veel verdriet en schuldgevoel. Hulp om alles weer op de rit te krijgen is dan ook geen overbodige luxe. Maar waar begin je? En wat kun je als werkgever doen om je mensen zo goed mogelijk bij te staan zodat ze hun (werk)leven weer kunnen oppakken? Er is een breed scala aan hulpverlening, waaronder therapie met de hulp van paarden.

Paarden zijn prooi- en kuddedieren. Om te overleven moeten zij gevoelens en intenties van anderen interpreteren en daarop reageren. Deze eigenschappen worden gebruikt binnen de hulpverlening met paarden. Het omgaan met paarden biedt een snelle bewustwording. Paarden spiegelen direct en zonder oordeel (onbewust) gedrag. Dit geeft op veilige wijze diepgaand inzicht in het functioneren van mensen. Paarden zijn eigenlijk bijzondere therapeuten en coaches. Zonder er een goed of fout aan te verbinden, laten ze zien wat zij voelen bij het gedrag en de houding van mensen. Coaching en therapie met paarden is dan ook een zeer doeltreffende manier om inzicht te krijgen in het eigen gedrag.

Maria is een typisch voorbeeld van iemand die alles goed wil doen. Ze houdt alle ballen hoog, ze is er voor iedereen om haar heen en ook op haar werk blinkt ze uit. Ze is een zeer gewaardeerde collega, altijd attent tegen haar collega’s en zorgt niet alleen dat haar werk af is, ze doet net dat beetje extra. Ze klaagt nooit en als er iemand nodig is die langer blijft zodat het werk af komt dan is zij niet de beroerdste en biedt ze gelijk haar hulp aan.

Maria wil heel graag helpen, het goed doen! Ze wil ervoor zorgen dat iedereen om haar heen blij en gelukkig is. Naast de verantwoordelijkheden hiervoor op haar werk en haar vrienden, heeft ze ook haar eigen leven en gezin. Ze gaat door en door en door. Het voelt ontzettend zwaar en ze is vaak erg moe. Als ze even een moment heeft voor zichzelf wordt ze overspoeld met emoties… verdriet, boosheid, onmacht. Ze voelt dat ze deze emoties niet kan verdragen naast alles wat ze van zichzelf verwacht. Het is te veel en ze is bang dat ze zou knakken als ze het toelaat. Ze maakt zich nog sterker en vindt de UIT-knop voor haar gevoelens.

Haar omgeving merkt op dat het niet zo lekker gaat met Maria. Er wordt haar gevaagd of het wel goed gaat en Maria antwoord met een lach: “ja hoor prima, ik ben alleen een beetje moe”. Als iemand ook maar insinueert of het niet een beetje te veel wordt voor haar dan snauwt ze: “Nee hoor, ik zeg toch dat ik alleen een beetje moe ben”.

Op een ochtend komt Maria op haar werk. Bibberig, wazig, zichtbaar afgevallen, bleek en misselijk. Als een collega aan haar vraagt of het wel goed gaat, barst Maria in tranen uit. Ze kon alleen nog maar huilen en werd naar huis gestuurd. Huilend naar huis, huilend op de fiets en uiteindelijk huilend op de bank. Maria heeft een burn out.

Maria zoekt samen met haar werkgever naar passende hulp… paardentherapie zou het worden.
Maria merkte al na de eerste sessie dat er enorm veel in gang werd gezet. Ze zoog als een spons de inzichten op die ze opdeed bij de paarden. Ze ging ermee aan slag en deed schokkende ontdekking over zichzelf. Ze kwam erachter dat ze rondliep met veel onverwerkt verdriet en boosheid die ervoor zorgden dat ze in bepaalde patronen, gedachtes en gevoelens vast zat. Deze patronen herkent ze haar hele leven al en dat zijn precies dezelfde patronen waardoor ze nu een burn out heeft! Wat een ontdekking!

Het verwerken van gebeurtenissen zorgt ervoor dat Maria in het heden zich anders voelt en ook uit haar vaste (overlevings)patronen kan stappen. Het verwerken gebeurde op een paard, zonder zadel. Het paard spiegelde haar lijf waardoor ze niet kon wegvluchten van alle emoties. Naast de waardevolle feedback die ze kreeg van het paard was Maria dolblij dat ze op zijn rug mocht zitten. Het paard droeg haar letterlijk op deze zware momenten.

Het verwerken van gebeurtenissen zorgt ervoor dat Maria in het heden zich anders voelt en ook uit haar vaste (overlevings)patronen kan stappen. Het verwerken gebeurde op een paard, zonder zadel. Het paard spiegelde haar lijf waardoor ze niet kon wegvluchten van alle emoties. Naast de waardevolle feedback die ze kreeg van het paard was Maria dolblij dat ze op zijn rug mocht zitten. Het paard droeg haar letterlijk op deze zware momenten.

Een van haar grootste ontdekkingen was ze schijnbaar helemaal niet zo goed was in grenzen aangeven. Toen ze met haar therapiegroep aan de slag zou gaan met grenzen was haar eerste reactie: “Oo maar dat kan ik goed”. Ze legde samen met haar groepsgenoten haar grenzen zichtbaar op de grond. Iedereen legde een cirkel neer van poolnoodles wat symbool stond voor ieders eigen ruimte en ieders eigen grenzen. In ieders eigen cirkel stond een bak met voer wat weer symbool stond voor een grens die vaak wordt overgegaan. Voor Maria was het “tijd” waar anderen vaak de grens over gingen. De bedoeling was dat ze haar tijd nu zou beschermen en haar grens aan zou geven wanneer een ander (het paard in dit geval) haar tijd zou komen opslurpen. Het paard dook direct naar de cirkel waarvan hij verwachte dat de kans het grootst was om het eten te bemachtigen. Het was de grens van Maria die als eerst werd onderzocht door het paard.

Het paard leek Maria niet eens te zien. Ze dacht dat ze haar grenzen altijd goed aan gaf maar het paard denderde zo over haar grenzen heen. Ze voelde onbegrip, schijnbaar nam ze haar ruimte helemaal niet met veel overtuiging in. Terwijl ze daar stond en het paard uit haar zone moest houden voelde ze zich helemaal niet zo zeker. Ze wilde het wel en ze probeerde het ook uit te stralen maar hij luisterde niet. De situatie was zo herkenbaar in Maria haar leven! Dit was dus wat er was gebeurd in aanloop naar haar burn out. Ze zag ineens dat ze haar grenzen niet goed bewaakt had en dat ze geen “nee” had durven zeggen. Ze wilde het paard buiten haar ruimte te houden en stapte daarmee letterlijk over de poolnoodles op de grond. Ze ging haar eigen grenzen over … wat een klap in haar gezicht! Het voelde zo herkenbaar dat ze haar eigen grenzen niet serieus nam! Hoe kon ze dit dan wel van een ander verwachten? Ze voelde zich uit balans, boos en verdrietig.

Gelukkig waren de andere deelnemers in de sessie net zo onder de indruk. Het delen met elkaar helpt om verder te komen. Toen ineens kwam het besef, dit waren HAAR grenzen, HAAR ruimte! Ik bepaal, dacht Maria. Op dat moment lukte het haar om het paard uit haar cirkel te houden. Zij had de touwtjes in handen over haar eigen leven! Niet iemand anders of in dit geval het paard. De rest van de groep nam een voorbeeld aan Maria. Ze vond het fijn om zo samen met elkaar te werken aan herstel!

Maria voelde zich krachtig, ze voelde zich gehoord en begrepen zowel door haar groepsgenoten als door het paard. Eindelijk had ze zichzelf ook serieus genomen! Dat was voor haar lifechanging! Ze kon deze oefening één op één overnemen in haar dagelijks leven. Grenzen aangeven aan een paard werkt hetzelfde als grenzen aangeven aan mensen. Hoe bijzonder!

De periode die daarop volgde is Maria hard aan de slag gegaan met de nieuwe inzichten. Het was een pad wat met pieken en dalen verliep. Ze moest al haar ervaringen aankijken met de hulp van paarden. Juist de spiegel die ze zag in de paarden zorgden ervoor dat ze enorm kon groeien. Stapje voor stapje heeft Maria echt afgerekend met haar burn out. Niet ermee leren leven maar alles verwerken en zichzelf ontpoppen tot de beste versie van zichzelf. Die versie is, weet Maria nu, ook beter voor haar omgeving. Ook haar werkgever was erg verrast dat ze na een half jaar weer aan het werk ging en na 9 maanden de therapie kon afronden.

“Na het afronden van het burn out traject met paarden kan ik eindelijk zeggen dat ik me weer helemaal lekker in mijn vel voel. Ik heb zo ontzettend veel geleerd over mezelf. De paarden hebben precies gespiegeld wat er binnen in mij leefde, door mij dit terug te geven kon ik er meteen mee aan de slag. Ik heb hele vervelende gebeurtenissen verwerkt die mij jarenlang (onbewust) belemmerd hebben. Ik voel me veel vrijer! Ik heb geleerd hoe ik goed voor mezelf kan zorgen en dat het mij (en anderen) niets oplevert om alles weg te geven en mezelf te vergeten. Ik heb geleerd dat het helemaal oké is om mijn grenzen aan te geven aan anderen en aan mezelf. Luisteren naar mijn innerlijke stem is het grootste cadeau wat ik mezelf gegeven heb. Mijn burn out was een ontzettend waardevolle les in mijn leven. Achteraf gezien kan ik zeggen dat ik dankbaar ben voor de hele ervaring. Ik voel me nu blij, ik voel me energiek, ik voel me gelukkig, ik voel me goed!”